Description du manuscrit de Saint-Germain, n° 1310
Description du manuscrit de Saint-Victor, n° 844
Plan de l'ouvrage renfermé dans le manuscrit de Saint-Victor
Que cet ouvrage est probablement la dialectique d'Abélard
Date probable de la composition de ce traité de dialectique
Des ouvrages d'Abélard jusqu'alors inconnus qu'indiquent nos manuscrits
Que Roscelin a été le maître d'Abélard
Qu'Abélard était très-ignorant en mathématiques
Qu'il ne savait pas le grec
Qu'Abélard ne connaissait tout au plus de Platon que le Timée dans la version de Chalcidius. Qu'Abélard ne connaissait d'Aristote que l' Organum , et de l' Organum que les parties traduites par Boëce
Que la philosophie scolastique est sortie d'une phrase de Porphyre traduite par Boëce
Du problème de la nature des genres et des espèces, tel qu'il est posé dans la phrase de Porphyre
Point de départ de la philosophie scolastique: opinion de Boëce sur le problème des espèces et des genres
Opinion de Raban-Maur au IX e siècle
Opinion d'un anonyme du X e siècle
Nominalisme de Roscelin
Réalisme théologique de saint Anselme
Réalisme plus scientifique de Guillaume de Champeaux
Développements du réalisme: Odon de Cambray et Bernard de Chartres
Entreprise d'Abélard
I. Polémique d'Abélard contre les deux écoles réaliste et nominaliste
Réfutation du réalisme
Réfutation du nominalisme
II. Exposition du système d'Abélard
Conceptualisme d'Abelard
III. Application de la philosophie d'Abélard à la théologie
Méthode théologique d'Abélard. Du Sic et Non , d'après les manuscrits de Saint-Michel et de Marmoutiers
Doctrine théologique d'Abélard
Conclusion
Prologus
I. Quod fides humanis rationibus sit adstruenda, et contra
II. Quod fides sit de non apparentibus tamen, et contra
III. Quod sit credendum in Deum solum, et contra
IV. Quod agnitio non sit de non apparentibus, sed fides tamen, et contra.
V. Quod non sit Deus singularis, et contra
VI. Quod sit Deus tripartitus, et contra
VII. Quod in trinitate non sunt dicendi plures aeterni, et contra
VIII. Quod non sit multitudo rerum in trinitate, et quod non sit trinitas aliquod totum, et contra
IX. Quod non sit substantia, et contra
X. Quod Deus inter omnia connumerandus sit, hoc est, unum aliquid ex omnibus, et contra
XI. Quod divinae personae ab invicem differunt, et contra
XII. Quod in trinitate alter sit cum altero, et contra
XIII. Quod Deus pater sit causa filii, et contra
XIV. Quod sit filius sine principio, et contra
XV. Quod Deus non genuit se, vel quod etiam secundum divinitatem filius factus sive creatus dicatur, vel quod principatu quodam sine auctoritate procedat patris, et contra
XVI. Quod filius dicatur a patre gigni, non tamen genitus, et contra
XVII. Quod solus pater dicatur ingenitus, et non
XVIII. Quod aeterna generatio filii narrari vel sciri vel intelligi possit, et non.
XIX. Quod de aeterna generatione filii illud sit accipiendum: ego hodie genui te .
XX. Quod primus psalmus de Christo sit accipiendus
XXI. Quod illud: eructavit cor meum , de generatione filii sit accipiendum
XXII. Quod solus filius ex substantia patris non sit, et contra
XXIII. Quod spiritus domini ferebatur super aquas intelligendum sit de spiritu sancto
XXIV. Quod spiritus sanctus pater quoque et filius dici possit, et non
XXV. Quod philosophi quoque trinitatem seu verbum Dei crediderint, et non
XXVI. Quod de praescientia judicet Deus, et non
XXVII. Quod providentia Dei causa sit eventuum rerum, et non
XXVIII. Quod nihil fiat casu, et contra
XXIX. Quod praedestinatio Dei in bono tantum sit accipienda, et contra
XXX. Quod peccata etiam placeant Deo, et non
XXXI. Quod Deus quoque malorum causa vel auctor sit, et non
XXXII Quod omnia possit Deus, et non
XXXIII. Quod Deo resisti non possit, et contra
XXXIV. Quod Deus non habeat liberum arbitrium, et contra
XXXV. Quod ubi deest velle Dei, desit et posse, et contra
XXXVI. Quod quicquid vult Deus faciat, et non
XXXVII. Quod nihil fiat Deo nolente, et contra
XXXVIII. Quod omnia sciat Deus, et non
XXXIX. Quod opera hominum nihil sint, et contra
XL. Quod Deus quoque loco moveatur vel locatus sit, et non
XLI. Quod Deus ipse sit qui antiquis patribus apparebat, et non
XLII. Quod solus filius in angelis olim apparebat, et non
XLIII. Quod nullus creatus spiritus loco moveatur, et contra
XLIV. Quod solus Deus sit incorporeus, et non
XLV. Quod Deus per corporales imagines non sit respraentandus, et contra
XLVI. Quod angeli ante coelum et terram vel caeteras omnes creaturas facti sint, et quare omnes angeli aequales et beati creati sint, et non
XLVII. Quod ante creationem hominis angelus ceciderit, et contra
XLVIII. Quod boni angeli sive sancti, visione Dei fruentes, omnia sciant, et non
XLIX. Quod omnes ordines coelestium spirituum generaliter angeli vocentur, et non
L. Quod in coelesti vita nemo proficiat
LI. Quod primi parentes sint creati mortales, et non
LII. Quod Adam extra paradisum sit conditus, et contra
LIII. Quod peccatum Adae magnum fuerit, et non
LIV. Quod primum hominis peccatum non coepit a persuasione diaboli, et contra
LV. Quod Eva sola, non Adam, seducta sit, et contra
LVI. Quod homo liberum arbitrium peccando amiserit, et non
LVII. Quod Adam in loco Calvariae sepultus sit, et contra
LVIII. Quod Adam salvatus sit, et contra
LIX. Quod de promisso sancti spiritus Maria dubitaverit, et non
LX. Quod verbum Dei in utero virginis sanctae animam et carnem susceperit
LXI. Quod Josephus non sit suspicatus Mariam adulteram, et contra
LXII. Quod Christus clauso utero virginis natus sit, et contra
LXIII. Quod Christus secundum carnem non fuerit de tribu Juda, et contra
LXIV. Quod Deus personam hominis non susceperit sed naturam, et contra
LXV. Quod filius Dei mutatus sit suscipiendo carnem, et non
LXVI. Quod Deus et homo in Christo partes esse videantur, et non
LXVII. Quod Christus sive Deus non sit dicendus creatura aut servus, et contra
LXVIII. Quod Christus secundum carnem factus sit, et contra
LXIX. Quod filius Dei praedestinatus sit, et contra
LXX. Quod Deus minorari non possit, et contra
LXXI. Quod etiam secundum divinitatem filius minor patre videatur, et contra
LXXII. Quod Christus secundum corpus etiam non creverit, et contra
LXXIII. Quod humanitas Christi non creverit in sapientia, vel quod tantumdem scierit quantum divinitas, et contra
LXXIV. Quod Christus corporaliter quoque unctus fuisse legatur, et contra
LXXV. Quod in Christo is qui est filius Dei non sit ille qui est filius hominis, sive is qui est aeternus non sit is qui est temporalis, et contra
LXXVI. Quod humanitas Christi ignoraverit diem judicii, et non
LXXVII. Quod Judaei vel daemones Christum agnoverint etiam ante passionem ejus, et non
LXXVIII. Quod Christus servilem timorem habuisse videatur, et non
LXXIX. Quod Christus fefellerit, et non
LXXX. Quod Christus nec secundum hominem passus fuerit aut timuerit, et contra
LXXXI. Quod in morte Christi separatio divinitatis et humanitatis sit, et non
LXXXII. Quod in Christo suggestio etiam delectationis fuerit, et contra
LXXXIII. Quod Christus vel sancti mori voluerint, et non
LXXXIV. Quod Christus descendens omnes liberavit inde, et non
LXXXV. Quod incertum sit qua hora Dominus resurrexerit, et contra
LXXXVI. Quod Dominus resurgens primo apparuerit Mariae Magdalenae, et non
LXXXVII. Quod illi qui cum Domino resurrexerunt, iterum mortui sint, et non.
LXXXVIII. Quod Christus post resurrectionem cicatrices, non vulnera, dubitantibus demonstraverit, et contra
LXXXIX. Quod creatura sit adoranda, et non
XC. Quod Dominus post ascensionem non sit locutus in terra, et contra
XCI. Quod sola Maria in anima passa sit, et contra
XCII. Quod ante pentecosten, vel in ipsa, de omnibus sint edocti apostoli, et non
XCIII. Quod Petrus vel Paulus et caeteri apostoli sint aequales, et contra
XCIV. Quod Petrus instinctu diaboli Domino persuaserit vitare mortem, et contra
XCV. Quod solus Christus fundamentum sit ecclesiae, et contra
XCVI. Quod Petrus non negaverit Christum, et contra
XCVII. Quod Petrus et Paulus eodem prorsus die, non revoluto anni tempore, passi sint, et contra
XCVIII. Quod Paulus ante conversionem quoque tam Paulus quam Saulus vocatus sit, et contra
XCIX. Quod Jacobus justus, frater Domini, filius fuerit Josephi, sponsi Mariae, et contra
C. Quod Jacobus justus, frater Domini, primus fuerit episcopus Hierosolymae, et contra
CI. Quod Jacobus justus, frater Domini, primam de septem canonicis epistolam scripserit, et contra
CII. Quod Philippus diaconus et Philippus apostolus idem non fuerint, et contra
CIII. Quod omnes apostoli, extra Johannem, uxores habuerint, et contra
CIV. Quod in figuris quatuor animalium, Matthaeus per hominem, Marcus per leonem praesignatus sit, et contra
CV. Quod eadem Maria tam caput quam pedes Domini unxerit, et contra
CVI. Quod sine baptismo aquae nemo jam salvari possit, et contra
CVII. Quod omnia peccata baptismus deleat, tam originalia quam propria, et contra
CVIII. Quod parvuli peccatum non habeant, et contra
CIX. Quod tantumdem valebat circumcisio in antiquo populo quantum nunc baptismus, et contra
CX. Quod baptizatus a quocunque non sit rebaptizandus, et contra
CXI. Quod ficto etiam per baptismum peccata dimittantur
CXII. Quod una baptismi immersio sufficiat, et non
CXIII. Quod etiam sine sacramento altaris baptismus sufficiat, et non
CXIV. Quod in baptismo Johannis peccata dimittebantur, et non
CXV. Quod nihil adhuc definitum sit de origine animae, et contra
CXVI. Quod peccata patrum reddantur in filios, et contra
CXVII. De sacramento altaris. Quod sit essentialiter ipsa veritas carnis Christi et sanguinis, et contra
CXVIII. Quod eucharistia nunquam sit danda intincta, et contra
CXIX. Quod presbyter uxoratus a subjectis non sit abjiciendus, et contra
CXX. Quod haeretici non prosit oblatio, et contra
CXXI. Quod missa ante horam tertiam non sit celebranda, nisi in natali
CXXII. Quod omnibus nuptiae concessae sint, et contra
CXXIII. Quod conjugium fuerit inter Josephum et Mariam, et contra
CXXIV. Quod liceat habere concubinam, et contra
CXXV. Quod non sit conjugium inter infideles, et contra